بررسی تاریخی مراتب پیوند سالک با اسمای الهی در مکتب ابن‌عربی

اهتمام فراوان آموزه­های دینی بر اسمای حسنای الهی موجب شد تا عارفان مسلمان از نخستین دوران، سخن از بهره­های سلوکی سالکان از اسمای الهی به میان آورند. این اندیشه کم‌کم تکامل و انسجام بیشتری یافت و خود را در لسان عارفان، در قالب پیوندهای سه­گانۀ «تعلق»، «تخلق» و «تحقق» به اسماء الله نشان داد. «تعلق» معمولاً نخستین مرتبه از مراتب پیوند با اسماء الله شمرده شده و «تخلق» مرتبۀ میانی و «تحقق» مرتبه فنا در اسماء و نهایی­ترین مرتبه به حساب می­آید. ابن‌عربی در آثار خود به تبیین جوانب گوناگون این مسئله همت داشت و پیروان وی نیز به این مقوله، توجه ویژه نشان داده­ و مروج این اندیشه بوده­اند. این پژوهش با بررسی دیدگاه عارفان دربارۀ مثلث «تعلق»، «تخلق» و «تحقق» به اسماء الله، به ریشه­های تاریخی این مبحث می‌پردازد و سیر تکاملی آن را در مکتب ابن‌عربی دنبال می‌کند تا ضمن برداشتن پرده از ابهامات مسئله، پنجره­ای به‌سویِ مبحث مهم اسماء الله در حوزۀ عرفان اسلامی باز کرده باشد.